Sprawy obronne

Aktualności

USTAWA

z dnia …

o zmianie ustawy o obronie Ojczyzny

Art. 1. W ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2024 r. poz. 248) w 40 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2) co najmniej 5% Produktu Krajowego Brutto - w roku 2024 i latach kolejnych.”.

Art. 2. 1. Wykonanie przepisów niniejszej ustawy może być pokryte ze środków Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, o którym mowa w art. 41 ustawy zmienianej w art. 1, w szczególności poprzez emisję obligacji na rzecz tego Funduszu.

2. Do realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 stosuje się przepisy art. 41-45c ustawy zmienianej w art. 1.

Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

UZASADNIENIE

W związku z sytuacją geopolityczną wokół Polski istotnego znaczenia nabiera intensyfikacja procesu rozbudowy potencjału obronnego kraju, w tym procesu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz zwiększenie stanu osobowego żołnierzy. Powyższe działania wymagają zwiększenia wysiłku finansowego Polski w zakresie zabezpieczenia potrzeb obronnych.

W ramach zwiększenia wysiłku finansowego państwa projektuje się wzrost wydatków z budżetu państwa przez zwiększenie dynamiki przyrostu wskaźnika udziału wydatków na finansowanie potrzeb obronnych RP w PKB i osiągnięcia już w roku 2024 wskaźnika w wysokości 5%.

W 2024 roku na wydatki obronne ujęte w budżecie państwa planowano (na mocy obowiązujących obecnie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2022r. o obronie Ojczyzny) przeznaczyć łącznie 118,14 mld PLN, co stanowić miało 3,1% tegorocznego PKB Polski (szacowanego na potrzeby ustawy budżetowej na 3770,9 mld PLN). Zwiększenie kwoty wydatków o kolejne 2% PKB pozwoli przeznaczyć na obronność ok. 196,9 mld złotych. Środki te będą pochodziły z budżetu państwa. Projekt ustawy nie będzie generował kosztów po stronie budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Projektowana ustawa nie podlega notyfikacji zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597).

Projekt ustawy wywołuje pozytywne skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne. Projektowana ustawa będzie miała korzystny wpływ poprzez zwiększenie bezpieczeństwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Projektowana ustawa nie dotyczy majątkowych praw i obowiązków przedsiębiorców lub praw i obowiązków przedsiębiorców wobec organów administracji publicznej. Projekt nie wpływa na działalność mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców.

Biorąc pod uwagę, że proponowane regulacje mają istotne znaczenie dla społeczeństwa w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej proponuje się, aby ustawa weszła w życie w dniu następującym po dniu ogłoszenia.

Termin wejścia w życie ustawy nie narusza zasad demokratycznego państwa prawnego i nie stoi w sprzeczności z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1461).

Projektowana ustawa nie jest sprzeczna z prawem Unii Europejskiej.

Podstawy prawne działalności Uczelni w zakresie spraw obronnych

Zarządzenia Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego

1. Zarządzenie nr 9/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie organizacji i funkcjonowania Stałego Dyżuru w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny.

2. Plan Operacyjny Funkcjonowania Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny (POF).

3. Karta Realizacji Zadania Operacyjnego (KRZO).

4. Zarządzenie Nr 11/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie: zmian w zarządzeniu Rektora AWF Warszawa Nr 25/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 marca 2020 r. dotyczącym zasad planowania, organizacji i wykonywania zadań w ramach powszechnego obowiązku obrony w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

5. Dokumentacja Stałego Dyżuru Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego, miejsce przechowywania - pomieszczenie Pełnomocnika ds. Ochrony informacji Niejawnych.

6. Zarządzenie Nr 10/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie: organizacji systemu teleinformatycznego do przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,zastrzeżone” w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

7. Zarządzenie Nr 9/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie: zmian w zarządzeniu Rektora AWF Warszawa Nr 48/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2020 r. dotyczącym organizacji i funkcjonowaniu Stałego Dyżuru w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny

8. Zarządzenie Nr 27/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 5 marca 2020 r. w sprawie: organizacji systemu teleinformatycznego do przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,zastrzeżone” w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, w tym w jej Filii w Białej Podlaskiej.

9. Zarządzenie Nr 49/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 25 maja 2020 r. w sprawie: wykazu stanowisk związanych z dostępem do informacji niejawnych.

10. Zarządzenie Nr 56/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2020 r. w sprawie: wprowadzenia procedury postępowania pracowników Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie w sytuacji zagrożenia wynikającego z podejrzenia podłożenia lub podłożenia urządzenia wybuchowego.

11. Zarządzenie Nr 58/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie: wprowadzenia instrukcji określającej sposób i tryb przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,zastrzeżone” oraz zakresu i warunków stosowania środków bezpieczeństwa fizycznego w celu ich ochrony w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

12. Regulamin organizacyjny AWF

Akty prawne wykonawcze - obronność

ZAŁOŻENIA USTAWY O OBRONIE OJCZYZNY

Do kluczowych założeń Ustawy o Obronie Ojczyzny (UoO) w obecnej formie należy:

1. wzrost wydatków na obronność do poziomu 3% PKB;

2. zwiększenie liczebności armii oraz

3. rozszerzenie modelu finansowania SZ RP o fundusze pochodzące spoza dedykowanego budżetu MON.

Ustawa o Obronie Ojczyzny jest dokumentem mającym ponad 450 stron, który zastępuje 14 ustaw¹ regulujących kwestie liczebności armii, jej finansowania oraz funkcjonowania systemu rezerwistów.

Do najważniejszych założeń najnowszej wersji UoO należą:

1. Zwiększenie wydatków na obronność do 3% PKB ( pierwotnie poziom 2.5% PKB przeznaczanego na obronność miał zostać osiągnięty dopiero w 2026 roku;

2. Zwiększenie liczebności polskiej armii. Choć sama UoO nie określa dokładnej liczby żołnierzy po zmianach, (chodzi o osiągnięcie poziomu 300 tys. żołnierzy (obecnie jest ich ok. 150 tys.), z czego 250 tys. mają stanowić żołnierze zawodowi a 50 tys. to żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej;

3. Ustawa wprowadza reorganizację systemu rezerwistów, w tym wprowadzenia podział na rezerwy pasywne i aktywne. Aktywna rezerwa oznacza, że żołnierze pozostają w wyższej gotowości bojowej niż ich koledzy z rezerwy pasywnej. Rezerwa aktywna zakłada służbę raz na kwartał, przez co najmniej dwa dni w czasie wolnym od pracy oraz co najmniej raz na 3 lata jednorazowo przez 14 dni;

4. Uproszczenie procesu rekrutacji nowych żołnierzy oraz rozbudowa systemu zachęcania żołnierzy służby czynnej do pozostania w wojsku. Wśród szeregu propozycji znalazły się dodatki finansowe za długoletnią służbę (dodatkowe 1,5 tys. zł brutto miesięcznie dla żołnierzy z 25-letnią wysługą – ok. 6 tys. osób – oraz 2,5 tys. zł brutto za ponad 28,5 lata służby – ok. 7 tys. wojskowych) oraz uproszczenie awansów zarówno dla szeregowych jak i podoficerów.

5. Wprowadzenie ochotniczej zasadniczej służby wojskowej. Ochotnik przystępujący do takiej służby będzie w wojsku przez rok. W tym czasie przeszedłby miesięczny kurs podstawowy oraz 11 miesięczny kurs specjalistyczny. Po jej ukończeniu będzie mógł wrócić do cywila lub dołączyć do wojska zawodowego nową, ułatwioną ścieżką.

6. Finansowanie SZ RP pieniędzmi spoza budżetu MON. W tym celu ma zostać utworzony Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych w Banku Gospodarstwa Krajowego. Wpływy do Funduszu pochodzić mają od państwowych firm zbrojeniowych, z emitowanych przez BGK obligacji, z zysków ze sprzedaży sprzętu wojskowego przez AMW, z zysków za wynajem poligonów i innej infrastruktury wojskowej sojuszniczym siłom zbrojnym, zysków uzyskiwanych przez NBP oraz bezpośrednich wpłat od rządu.

7. Udział wydatków majątkowych w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej (na wydatki takie jak broń, wyposażenie osobiste, infrastrukturę wojskową i sprzęt) ma wynosić co najmniej 20 proc.

8. Wojsko uzyska możliwość nabywania sprzętu wojskowego w drodze leasingu. Leasingodawcami takiego sprzętu będą przede wszystkim spółki przemysłu zbrojeniowego, Agencja Rozwoju Przemysłu oraz Polski Fundusz Rozwoju.

9. Głęboka reforma sytemu rekrutacji kandydatów i utrzymywania gotowości poprzez likwidację Wojewódzkich Sztabów Wojskowych oraz Wojskowych Komendy Uzupełnień. Zastąpiły 16 wojewódzkimi Wojskowymi Centrami Rekrutacji oraz jednym Centralnym Wojskowym Centrum Rekrutacji.

10. Objęcie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych kontrolą parlamentarną, jak również gwarancje zatrudnienia dla wszystkich (tj. 3 tys.) pracowników mających zostać rozformowanymi Wojewódzkich Komend Uzupełnień oraz Wojewódzkich Sztabów Wojskowych, a w których miejsce zostaną utworzone Wojskowe Centra Rekrutacji. Sejm zgodził się również na przyjęcie Pakietu Wzmocnienia Sił Zbrojnych RP na lata 2023-2025, który zostać ma opracowany przez Radę Ministrów i obejmować ma najważniejsze zadania w zakresie uzbrojenia i wyposażenia wojska w nowoczesny sprzęt oraz zamierzenia dotyczące zwiększenia liczebności sił zbrojnych. Wśród 39 odrzuconych poprawek znalazły się te nakazujące wydatkowania 50 proc. Budżetu MON u polskich producentów oraz ta nadająca każdemu dorosłemu, niekaranemu Polakowi dostęp do broni palnej.

11. Dalsza rozbudowa budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej o Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych pozwoli na jeszcze szybszą i bardziej kompleksową wymianę sprzętu oraz nabywanie nowych zdolności bojowych.

¹ M.in. ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej z 1967 r.

Ustawy

1. Ustawa z dnia 11 marca 2022r. o Obronie Ojczyzny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 248).

2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2091).

3. Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1928).

4. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 122).

5. Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 742).

6. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 756) .

7. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP podpisana przez Prezydenta RP w dniu 5 listopada 2020.

8. Postanowienie Prezydenta RP z dnia 29 grudnia 2018 r. o wydaniu Polityczno-Strategicznej Dyrektywy Obronnej.

Rozporządzenie Rady Ministrów

1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2022r. w sprawie wyłączenia od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (Dz.U z 2022r. poz. 2559).

2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 kwietnia 2022 r. w sprawie sposobu wykonywania zadań w ramach obowiązku obrony (Dz.U. z 2022 r. poz. 875).

3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie przygotowania systemu kierowania bezpieczeństwem narodowym (Dz.U. z 2004r. nr 98 poz. 978).

4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 czerwca 2016r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przygotowania i wykorzystania systemów łączności na potrzeby obronne państwa (Dz.U z 2016r. poz. 964).

5. Rozporządzenie RM z dnia 19 stycznia 2023 w sprawie kontroli wykonywania zadań obronnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 253).

6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21września 2004 r. w sprawie gotowości obronnej państwa (Dz.U. 2004 nr 219 poz. 2218).

7. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 czerwca 2003 r. w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa oraz ich szczególnej ochrony.(Dz.U. z 2022 r. poz. 880).

8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2023 r. w sprawie warunków i trybu planowania i finansowania zadań wykonywanych w ramach przygotowań obronnych państwa rzez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego (Dz.U. 2023 poz. 1569)

9. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 października 2022 r w sprawie szkolenia obronnego. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2348).

10. Zarządzenie nr 5 z dnia 11 lutego 2019 r. Prezesa Rady Ministrów w sprawie Wykazu przedsięwzięć i procedur systemu zarządzania kryzysowego.

Zarządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

1. Zarządzenie (poz. Nr 44) Ministra Edukacji i Nauki z dnia 30 marca 2021 r. w sprawie organizacji wykonywania zadań obronnych w ramach powszechnego obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Zarządzenie Nr 52 Ministra Edukacji i Nauki z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie organizacji Systemu Stałych Dyżurów.

3. Zarządzenie Ministra Nauki z dnia 22 lutego 2024 r. w sprawie utworzenia zespołu zarządzania kryzysowego

4. Zarządzenie Ministra Nauki z dnia 22 lutego 2024 r. w sprawie organizacji systemu stałych dyżurów

5. Zarządzenie Ministra Nauki z dnia 28 marca 2024 r. zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji systemu stałych dyżurów

6. Zarządzenie Ministra Nauki z dnia 22 lutego 2024 r. w sprawie sposobu wykonywania zadań w ramach obowiązku obrony w dziale administracji rządowej – szkolnictwo wyższe i nauka

7. Plan Operacyjny Funkcjonowania Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny, miejsce przechowywania – pomieszczenie Pełnomocnika ds. Ochrony Informacji Niejawnych.

8. Wypis z Planu Operacyjnego Funkcjonowanie Działu Administracji Rządowej Szkolnictwo Wyższe

w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny , MNiSW.

9. Wypis, Tabela realizacji zadań operacyjnych - Plan Operacyjny Funkcjonowanie Działu Administracji Rządowej Szkolnictwo Wyższe w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie pokoju, MNiSW.

Szkolenie obronne

Wyłączenia

ZASADY WYŁĄCZANIA OD OBOWIAZKU PEŁNIENIA CZYNNEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ

W RAZIE OGŁOSZENIA MOBILIZACJI I W CZASIE WOJNY

Wyłączenia z urzędu od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2022 r. w sprawie wyłączania od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (Dz. U. poz. 2559), które weszło w życie z dniem 24 grudnia 2022 r. pt. „Szczegółowy wykaz kwalifikacji lub stanowisk, których zajmowanie powoduje wyłączenie z urzędu od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny”.

Zmiany w nim zawarte, w stosunku do obowiązującego wcześniej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie reklamowania od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny (Dz. U. poz. 2136, z 2008 r. poz. 60, z 2009 r. poz. 883, z 2014 r. poz. 1703 oraz z 2020 r. poz. 1039), dotyczące uczelni (pkt 18 załącznika nr 1) miały jedynie charakter dostosowawczy do terminologii wynikającej z ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, ze zm.).

Wobec powyższego uprawnionym jest stwierdzenie, że zasady wyłączenia od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej z urzędu, pomimo wejścia w życie nowego stanu prawnego, pozostają niezmienne (tożsame).

Ponadto, zgodnie z art. 541 ust. 5 pkt 2 ustawy o Obronie Ojczyzny (UoO) procedura wyłączenia od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny może być realizowana na wniosek.

Podkreślić należy, iż dotyczy ona wyłącznie osób, których powołanie do służby wojskowej, groziłoby zaprzestaniem lub poważnym zakłóceniem pracy urzędu państwowego lub samorządowego albo działalności gospodarczej przedsiębiorcy niezbędnej dla zapewnienia obrony lub bezpieczeństwa państwa. W ramach uszczegółowienia tego przepisu, katalog osób, których wyłączenie to dotyczy został określony w §6 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia. Przepis ten określa instytucje, jednostki organizacyjne, podmioty i inne, których pracownicy mogą być wyłączani od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny na wniosek.

W świetle powyższych przepisów, Akademia Wychowania Fizycznego nie jest:

1. urzędem państwowym, samorządowym, centralnym, wojewódzkim lub urzędem jednostek samorządu terytorialnego, które określone zostały w § 6 ust.1 pkt 1 i 9,

2. jednostką organizacyjną podległą Prezesowi Rady Ministrów lub przez niego nadzorowaną,

3. jednostką organizacyjną podległą jednemu z ministrów wymienionych w ramach §6 ust.1 pkt 3 i 6, lub przez niego nadzorowaną,

4. przedsiębiorstwem należącym do przedsiębiorcy, na którego nałożono zadania na rzecz Sił Zbrojnych w tym wynikające z Planu zabezpieczenia potrzeb Sił Zbrojnych,

5. przedsiębiorstwem świadczącym usługi związane z utrzymaniem i obsługą systemów łączności na potrzeby kierowania bezpieczeństwem narodowym, w tym obroną narodową,

6. podmiotem wykonującym działalność leczniczą, o którym mowa w §6 ust.1 pkt 7,

7. przedsiębiorstwem świadczącym usługi związane z realizacją zadań na rzecz Sił Zbrojnych, wymienionym w §6 ust.2 pkt 2.

Akademia Wychowania Fizycznego nie jest instytucją spełniająca warunki uprawniające do wnioskowania o wyłączanie od obowiązku pełnienia czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny na wniosek - pracowników w niej zatrudnionych.

NIEZALEŻNIE OD POWYŻSZEGO, ZGODNIE Z ART. 34 UOO, KOMÓRKĄ WŁAŚCIWĄ MERYTORYCZNIE W PRZEDMIOTOWYCH SPRAWACH JEST WOJSKOWE CENTRUM REKRUTACJI.

Aktualności

Podstawowe informacje

dla pracowników Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego

w Warszawie

wykonujących zadania albo zlecenie prac na stanowiskach związanych z dostępem do informacji niejawnych

1. Wiadomości ogólne

Aktem prawnym, który określa zasady ochrony informacji niejawnych obowiązujące w przypadku realizowania usług, wykonywania zadań, podczas których uzyskuje się dostęp do tych informacji jest Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. 2010 nr 182 poz. 1228), której przepisy obowiązują od 1 stycznia 2011 roku.

W myśl ww. ustawy:

- informacje niejawne – to takie, których nieuprawione ujawnienie mogłoby wyrządzić szkody państwu polskiemu. Nie tylko zagrozić jego niepodległości czy suwerenności, ale także narazić na szkodę np. interesy gospodarcze państwa. Dlatego są one szczególnie chronione i nie każdy może uzyskać do nich dostęp;

- rękojmią zachowania tajemnicy – jest zdolność osoby do spełnienia ustawowych wymogów dla zapewnienia ochrony informacji niejawnych przed ich nieuprawnionym ujawnieniem;

- informacje niejawne (IN) – mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy na zajmowanym stanowisku;

- przetwarzanie informacji niejawnych – wszelkie operacje wykonywane w odniesieniu do informacji niejawnych i na tych informacjach, w szczególności ich wytwarzanie, modyfikowanie, kopiowanie, klasyfikowanie, gromadzenie, przechowywanie, przekazywanie lub udostępnianie (w tym też przekazywanie i udostępnianie informacji ustnie);

- dokumentem – jest każda utrwalona informacja niejawna;

- materiałem – jest dokument lub przedmiot albo dowolna ich część, chronione jako informacja niejawna, a zwłaszcza urządzenie, wyposażenie będące w trakcie produkcji, a także składnik użyty do ich wytworzenia;

- ryzykiem – jest kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia niepożądanego i jego konsekwencji;

- szacowaniem ryzyka – jest całościowy proces analizy i oceny ryzyka;

- zarządzaniem ryzykiem – są skoordynowane działania w zakresie zarządzania bezpieczeństwem informacji, z uwzględnieniem ryzyka.

2. Klasyfikowanie informacji niejawnych

Informacjom niejawnym nadaje się klauzulę tajności adekwatną do szkody jaką może przynieść ich nieuprawnione ujawnienie. Klauzulę tajności nadaje osoba, która jest uprawniona do podpisania dokumentu lub (jeśli informacja niejawna ma inną postać) osoba, która jest uprawniona do oznaczenia danego materiału przy czym niedopuszczalne jest zawyżanie lub zaniżanie klauzuli tajności informacji niejawnych. Informacje niejawne klasyfikuje się według stopnia ich ochrony na:

- ściśle tajne

- tajne

- poufne

- zastrzeżone (informacje przetwarzane w SGH)

Informacje o najdonioślejszym dla państwa znaczeniu klasyfikuje się jako „ściśle tajne". Te których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby najmniejsze szkody, opatruje się klauzulą „zastrzeżone". Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy OIN informacjom niejawnym nadawana jest klauzula „zastrzeżone”, jeżeli nie nadano im wyższej klauzuli tajności, a ich nieuprawnione ujawnienie może mieć szkodliwy wpływ na wykonywanie przez organy władzy publicznej lub inne jednostki organizacyjne zadań w zakresie obrony narodowej, polityki zagranicznej, bezpieczeństwa publicznego, przestrzegania praw i wolności obywateli, wymiaru sprawiedliwości albo interesów ekonomicznych Rzeczypospolitej Polskiej.

Informacje niejawne przetwarzane są przede wszystkim przez organy administracji publicznej i obsługujące je urzędy. Zajmuje się tym zarówno administracja rządowa (ministerstwa, urzędy wojewódzkie), jak i samorządowa (urzędy marszałkowskie, starostwa powiatowe, urzędy gmin). Ustawowe wymagania w zakresie ochrony informacji niejawnych mają zastosowanie od momentu rozpoczęcia opracowywania informacji niejawnych, do każdej fazy życia tych informacji, niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania, przy czym zasadą nadrzędną jest wymóg zapewnienia ochrony informacji niejawnych:

- odpowiednio do nadanej im klauzuli tajności;

- z zastosowaniem właściwych środków bezpieczeństwa;

- do czasu zniesienia lub zmiany ich klauzuli tajności.

W ramach ww. ochrony informacje niejawne, którym nadano określoną klauzulę tajności:

- mogą być udostępnione wyłącznie osobie uprawnionej do dostępu do informacji niejawnych na określonym poziomie (zgodnie z klauzulą ich tajności) przy zachowaniu wiedzy niezbędnej (ang. need-to-know);

- muszą być przetwarzane w warunkach uniemożliwiających ich nieuprawnione ujawnienie, zgodnie z przepisami określającymi wymagania dotyczące kancelarii niejawnej;

- muszą być chronione, odpowiednio do nadanej klauzuli tajności;

- klauzulę tajności nadaje osoba, która jest uprawiona do podpisania dokumentu lub oznaczenia innego niż dokument materiału, dodatkowo może określić datę lub wydarzenie, po których nastąpi zniesienie lub zmiana klauzuli tajności.

Poświadczenie bezpieczeństwa wydaje się na okres:

- 10 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli "poufne";

- 7 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli "tajne";

- 5 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli "ściśle tajne".

Upoważnienie do klauzuli „zastrzeżone” wydaje się w konkretnym celu np. wykonanie określonego zadania, na czas określony konkretnymi datami np. 5 lat „od dnia 2 stycznia 2022 roku do dnia
2 stycznia 2027 roku”, do odwołania np. „od dnia wydania do odwołania” do czasu wystąpienia określonego wydarzenia np. „na czas zatrudnienia w jednostce organizacyjnej”.

W jednostce organizacyjnej, w której są przetwarzane informacje niejawne, za ochronę tych informacji, a w szczególności za zorganizowanie i zapewnienie funkcjonowania tej ochrony odpowiada Kierownik Jednostki Organizacyjnej (KJO). W Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie – Rektor AWF. Kierownikowi jednostki organizacyjnej bezpośrednio podlega zatrudniony przez niego Pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych (POIN), który odpowiada za zapewnienie przestrzegania przepisów o ochronie informacji niejawnych.

3. Szkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych

Dopuszczenie do pracy lub pełnienie obowiązków na stanowiskach albo zlecenie prac, związanych z dostępem do informacji niejawnych może nastąpić po odbyciu, prowadzonego nie rzadziej niż raz na 5 lat, szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych. Szkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych przeprowadza się w celu zapoznania z:

- przepisami dotyczącymi ochrony informacji niejawnych oraz odpowiedzialności karnej, dyscyplinarnej i służbowej za ich naruszenie, w szczególności za nieuprawnione ujawnienie informacji niejawnych;

- zasadami ochrony informacji niejawnych w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy lub pełnienia służby, z uwzględnieniem zasad zarządzania ryzykiem bezpieczeństwa informacji niejawnych, w szczególności szacowania ryzyka;

- sposobami ochrony informacji niejawnych oraz postępowania w sytuacjach zagrożenia dla takich informacji lub w przypadku ich ujawnienia.

Szkolenie dla osób zatrudnionych w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego
w Warszawie organizuje POIN. Szkolenie kończy się wydaniem zaświadczenia. Odbierając zaświadczenie, osoba przeszkolona składa pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami o ochronie informacji niejawnych.

4. Bezpieczeństwo osobowe

Dopuszczenie do pracy albo zlecenie prac na stanowiskach związanych z dostępem do informacji niejawnych o klauzuli "poufne" lub wyższej może nastąpić po:

- uzyskaniu poświadczenia bezpieczeństwa;

- odbyciu szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych.

Dopuszczenie do pracy albo zlecenie prac, związanych z dostępem danej osoby do informacji niejawnych o klauzuli "zastrzeżone" może nastąpić po:

- pisemnym upoważnieniu przez Rektora AWF;

- odbyciu szkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych.

5. Zwykłe postępowanie sprawdzające

POIN przeprowadza zwykłe postępowanie sprawdzające na pisemne polecenie Rektora AWF.

Zwykłe postępowanie sprawdzające obejmuje:

a) sprawdzenie, w niezbędnym zakresie, w ewidencjach, rejestrach i kartotekach, w szczególności w Krajowym Rejestrze Karnym, danych zawartych w wypełnionej i podpisanej przez osobę sprawdzaną ankiecie, a także sprawdzenie innych informacji uzyskanych w toku postępowania sprawdzającego, w zakresie niezbędnym do ustalenia, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy;

b) sprawdzenie w ewidencjach i kartotekach niedostępnych powszechnie danych zawartych w ankiecie oraz innych informacji uzyskanych w toku postępowania sprawdzającego, w zakresie niezbędnym do ustalenia, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy.

Sprawdzenie, o którym mowa w pkt 1 i 2, jest prowadzone na pisemny wniosek Pełnomocnika ochrony przez ABW. W toku sprawdzenia ABW ma prawo przeprowadzić rozmowę z osobą sprawdzaną w celu usunięcia nieścisłości lub sprzeczności zawartych w uzyskanych informacjach. ABW przekazuje Pełnomocnikowi ochrony pisemną informację o wynikach czynności. Jeżeli jest to konieczne w wyniku uzyskanych informacji, zwykłe postępowanie sprawdzające obejmuje ponadto rozmowę z osobą sprawdzaną. Jeżeli w toku zwykłego postępowania sprawdzającego wystąpią wątpliwości niepozwalające na ustalenie, czy osoba sprawdzana daje rękojmię zachowania tajemnicy, organ prowadzący postępowanie sprawdzające zapewnia osobie sprawdzanej w trakcie wysłuchania możliwość osobistego ustosunkowania się do informacji wywołujących te wątpliwości. Osoba ta może stawić się na wysłuchanie ze swoim POIN. Z przebiegu wysłuchania sporządza się protokół, który podpisują osoba prowadząca wysłuchanie, osoba wysłuchana oraz pełnomocnik, jeżeli w nim uczestniczył. Organ prowadzący zwykłe postępowanie sprawdzające odstępuje od przeprowadzenia czynności, jeżeli:

a) jej przeprowadzenie wiązałoby się z ujawnieniem informacji niejawnych;

b) postępowanie sprawdzające doprowadziło do niebudzącego wątpliwości ustalenia, że osoba sprawdzana nie daje rękojmi zachowania tajemnicy.

Postępowanie sprawdzające kończy się:

- wydaniem poświadczenia bezpieczeństwa;

- odmową wydania poświadczenia bezpieczeństwa;

- umorzeniem.

Po zakończeniu postępowania sprawdzającego z wynikiem pozytywnym POIN prowadzący zwykłe postępowanie wydaje poświadczenie bezpieczeństwa i przekazuje osobie sprawdzanej, zawiadamiając o tym Rektora AWF.

6. Ochrona informacji niejawnych międzynarodowych

System ochrony informacji niejawnych obejmuje także zasady przetwarzania informacji niejawnych w stosunkach Rzeczypospolitej Polskiej z innymi państwami lub organizacjami międzynarodowymi, w tym takich organizacji międzynarodowych jak Unia Europejska (UE), Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO), czy Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). Prawidłowe funkcjonowanie tego sytemu nadzoruje Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) pełniący funkcję Krajowej Władzy Bezpieczeństwa.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy, jeśli osoba w związku z pełnioną funkcją/ stanowiskiem wymaga dostęp do informacji niejawnych międzynarodowych o klauzulach adekwatnych do:

- „poufne” czyli „NATO Confidential”, „Confidentiel UE/EU Confidential”, „ESA Confidential”;

- „tajne” czyli „NATO Secret”, „Secret UE/EU Secret”, „ESA Secret”;

- „ściśle tajne” czyli „Cosmic Top Secret”, „Très Secret UE/EU Top Secret”, „ESA Top Secret”,

i pozostaje we właściwości ABW (art. 10 ust. 3 ustawy), to należy poddać się poszerzonemu postępowaniu sprawdzającemu przeprowadzanemu przez ABW.

Warunki dostępu do informacji NATO, UE i ESA oznaczonych klauzulą RESTRICTED:

Jeżeli osoba ubiega się o dostęp do informacji niejawnych międzynarodowych adekwatnych do klauzuli „zastrzeżone” np. „NATO Restricted”, „Restreint UE/EU Restricted” czy „ESA Restricted”, nie jest wymagane posiadanie poświadczenia bezpieczeństwa. Zgodnie z art. 21 ust. 4 ustawy warunkiem uzyskania dostępu do tego typu informacji jest pisemne upoważnienie kierownika jednostki organizacyjnej lub posiadanie ważnego poświadczenia bezpieczeństwa, upoważniającego do dostępu do informacji niejawnych krajowych. Wskazane jest wydawanie odrębnych upoważnień do dostępu do informacji niejawnych określonej organizacji międzynarodowej (NATO, UE lub ESA).

Ponadto należy legitymować się zaświadczeniem o przeszkoleniu w zakresie ochrony informacji niejawnych. Szkolenie to powinno uwzględniać określone w przepisach organizacji międzynarodowych zasady postępowania z informacjami niejawnymi oznaczonymi klauzulą będącą odpowiednikiem klauzuli „zastrzeżone”.

Zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy poświadczenie bezpieczeństwa do informacji niejawnych międzynarodowych wydaje się na okres:

- 10 lat – w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli adekwatnej do „poufne” czyli „NATO Confidential”, „Confidentiel UE/EU Confidential”, „ESA Confidential”;

- 7 lat – w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli adekwatnej do „tajne” czyli „NATO Secret”, „Secret UE/EU Secret”, „ESA Secret”;

- 5 lat - w przypadku dostępu do informacji niejawnych o klauzuli adekwatnej do „ściśle tajne” czyli „Cosmic Top Secret”, „Très Secret UE/EU Top Secret”, „ESA Top Secret”.

7. Podstawowe zasady ochrony informacji niejawnych.

Warunkiem skutecznego funkcjonowania systemu ochrony informacji niejawnych jest stosowanie następujących zasad:

- zasada ograniczonego dostępu: informacje niejawne mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy na zajmowanym stanowisku (tzw. zasada „need-to-know”). Stosowanie tej zasady ma zapewnić, że dostęp do informacji niejawnych jest determinowany zakresem obowiązków danego pracownika, co ogranicza do minimum liczbę osób, które zapoznają się z poszczególnymi informacjami;

- zasada udostępniania informacji niejawnych wyłącznie osobom gwarantującym ich ochronę przed nieuprawnionym ujawnieniem: warunkiem wykonywania obowiązków związanych z dostępem do informacji niejawnych jest uzyskanie odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa (z wyjątkami określonymi w ustawie) oraz odbycie przeszkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych. Ma to zapewnić, że dostęp do informacji niejawnych uzyskują wyłącznie osoby dające rękojmię zachowania tajemnicy i znające zasady postępowania oraz odpowiedzialności karnej, dyscyplinarnej i służbowej za naruszenie przepisów zakresie ochrony informacji;

- zasada podporządkowania środków ochrony klauzuli informacji: stosowane – w oparciu o przepisy ustawy oraz wydanych do niej aktów wykonawczych - środki ochrony fizycznej i zasady bezpieczeństwa obiegu dokumentów, muszą być adekwatne do klauzuli tajności wytwarzanych, przetwarzanych, przekazywanych i przechowywanych informacji. Dzięki temu dokumenty i materiały zawierające informacje niejawne tej samej wagi są we wszystkich instytucjach chronione w podobny sposób;

- zasada dostosowania zakresu środków ochrony fizycznej do uwarunkowań i specyfiki danej instytucji: zgodnie z ustawą zakres stosowania środków ochrony fizycznej musi jednocześnie:

a) odpowiadać klauzuli tajności i ilości informacji niejawnych (zasada podporządkowania środków ochrony klauzuli informacji) oraz poziomowi dostępu do takich informacji zatrudnionych osób,

b) uwzględniać wskazania służb ochrony państwa dotyczące w szczególności ochrony przed zagrożeniami ze strony obcych służb specjalnych.

Zasada ta uzupełnia poprzednią, stwarzając możliwość dostosowania zakresu i rodzaju środków ochrony do faktycznie występujących zagrożeń, w oparciu o fachową ocenę uprawnionych funkcjonariuszy służb ochrony państwa.

- zasada kontroli wytwórcy nad sposobem ochrony informacji: osoba, która jest upoważniona do podpisania dokumentu lub oznaczenia innego niż dokument materiału (wytwórca), ma prawo do przyznania klauzuli tajności, która jednoznacznie określa środki ochrony danej informacji. Bez zgody tej osoby lub jej przełożonego klauzula tajności nie może być obniżona ani zniesiona. Celem takiego rozwiązania jest zapewnienie jednolitego sposobu ochrony informacji przez wszystkich odbiorów dokumentu lub materiału, zgodnego z dokonaną przez wytwórcę oceną zakresu szkód, które mogłoby za sobą pociągnąć jego nieuprawnione ujawnienie;

- zakaz zaniżania lub zawyżania klauzuli tajności: celem tej zasady jest stosowanie środków ochrony adekwatnych do wagi danej informacji, a w konsekwencji uniknięcie ponoszenia

8. Procedura postępowania z informacjami i dokumentami niejawnymi w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Rektor Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie powołał POIN, który odpowiada za przestrzeganie przepisów o ochronie informacji niejawnych w AWF. W celu uniemożliwienia osobom nieuprawnionym dostępu do informacji niejawnych w Uczelni sporządzono instrukcję sposobu i trybu przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli „zastrzeżone” oraz zakres i warunki stosowania środków bezpieczeństwa fizycznego w celu ich ochrony w AWF w Warszawie.

Każdy dokument niejawny adresowany do Kancelarii Głównej w pierwszej kolejności trafia do POIN, gdzie jest rejestrowany i po dekretacji kierowany do adresata. Każdy dokument niejawny powinien być sporządzony na komputerze, którego zabezpieczenie uzyskało akredytację systemu teleinformatycznego, gdzie jest rejestrowany i przechowywany lub wysyłany do adresata. Niejawne dokumenty elektroniczne przetwarzane są tylko i wyłącznie w Autonomicznym Stanowisku Komputerowym AWF SYSTEM znajdującym się w pomieszczeniu nr 2 Zespołu pomieszczeń (Budynek Techniczny). Pomieszczenie nr 2 wyposażono w system kontroli dostępu, a przetwarzane w nim informacje niejawne przechowuje się w zamykanych na zamek szyfrowy szafach metalowych.)

W przypadku otrzymania dokumentu niejawnego do zapoznania, wyrażenie opinii, recenzji lub w innym celu – pod żadnym pozorem nie wolno go kopiować, przepisywać i wykonywać odpisów.

Obowiązek ochrony informacji niejawnych spoczywa na każdym pracowniku Uczelni, który wszedł w posiadanie takich informacji. Osoba, która otrzymała dostęp do informacji niejawnych zobowiązana jest informować bezpośrednio POIN o wszelkich nieprawidłowościach i naruszeniu przepisów o ochronie informacji niejawnych w zakresie ochrony informacji niejawnych o klauzuli „zastrzeżone” aby podjąć niezwłocznie działania zmierzające do wyjaśnienia okoliczności tego naruszenia oraz ograniczenia jego negatywnych skutków.

POIN powiadamia o naruszeniu przepisów o ochronie informacji niejawnych o klauzuli "zastrzeżone” Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
W przypadku stwierdzenia naruszenia w uczelni przepisów o ochronie informacji niejawnych POIN zawiadamia o tym Rektora i podejmuje niezwłocznie działania zmierzające do wyjaśnienia okoliczności tego naruszenia oraz ograniczenia jego negatywnych skutków. W przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów o ochronie informacji niejawnych o klauzuli "poufne" lub wyższej POIN zawiadamia również ABW.

9. Informacje o odpowiedzialności karnej za naruszenie przepisów o ochronie informacji niejawnych.

Odpowiedzialność karną ponosi osoba, która naruszyła przepisy o ochronie informacji niejawnych w taki sposób, że czyn ten stanowi znamiona przestępstwa określonego w kodeksie karnym. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997r – Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997r w rozdziale XXXIII (art. 265-268) – Przestępstwa przeciwko ochronie informacji, opisuje czyny oraz ich skutki, a także sankcje karne za ich popełnienie.

Art.266

§ 1. Kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Funkcjonariusz publiczny, który ujawnia osobie nieuprawnionej informację niejawną o klauzuli „zastrzeżone” lub „poufne” lub inną informację, którą uzyskał w związku z wykonywaniem czynności służbowych, a której ujawnienie może narazić na szkodę prawnie chroniony interes, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Art. 267

§ 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczoną, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując elektroniczne, magnetyczne informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.

§ 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.

§ 4 Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1 – 3 ujawnia innej osobie.

Art. 268

§ 1. Kto, nie będąc do tego uprawnionym, niszczy, uszkadza, usuwa lub zmienia zapis istotnej informacji albo winny sposób udaremnia lub znacznie utrudnia osobie uprawnionej zapoznanie się z nią, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Jeżeli czyn określony w §1 dotyczy zapisu na informatycznym nośniku danych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 3. Kto, dopuszczając się czynu określonego w §1 lub 2, wyrządza znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5

Art. 268a

§ 1. Kto, nie będąc do tego uprawnionym, niszczy, uszkadza, usuwa, zmienia lub utrudnia dostęp do danych informatycznych albo w istotnym stopniu zakłóca lub uniemożliwia automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przekazywanie takich danych, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Kto, dopuszczając się czynu określonego w §1, wyrządza znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3miesięcy do lat 5.

Opracował

Pełnomocnik Rektora ds. OIN

Józef Czyżowski

Podstawy prawne działalności Uczelni w zakresie informacji niejawnych

DOKUMENTY WEWNĘTRZNE AKADEMII

1) Zarządzenie Nr 27/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 5 marca 2020 r. w sprawie: organizacji systemu teleinformatycznego do przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,zastrzeżone” w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, w tym w jej Filii w Białej Podlaskiej

2) Zarządzenie Nr 10/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie organizacji systemu teleinformatycznego do przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,ZASTRZEŻONE” w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

3) Aneks Zarządzenie Nr 21/2022/2023 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 9 stycznia 2023 r. do Zarządzenia Nr 10/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie: zmian w zarządzeniu Nr 10/2021/2022 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 2 listopada 2021 r. w sprawie organizacji systemu teleinformatycznego do przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,zastrzeżone” w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie;

4) Zarządzenie Nr 39/2020/2021 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 22 stycznia 2021 r. w sprawie wprowadzenia nowego Planu ochrony informacji niejawnych w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie;

1) Zarządzenie Nr 52/2020/2021 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 1 marca 2021 r. w sprawie: wykazu stanowisk związanych z dostępem do informacji niejawnych.

2) Zarządzenie Nr 58/2019/2020 Rektora Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie: wprowadzenia Instrukcji określającej sposób i tryb przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli ,,zastrzeżone” oraz zakresu i warunków stosowania środków bezpieczeństwa fizycznego w celu ich ochrony w Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Akty prawne wykonawcze - ochrona informacji niejawnych

Dz. U. 2010 Nr 182 poz. 1228, Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 632.U S T AWA z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych

ZAKRES PRZEDMIOTOWY I PODMIOTOWY USTAWY ZAKRES PRZEDMIOTOWY

Ustawa określa zasady ochrony informacji, których nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby lub mogłoby spowodować szkody dla Rzeczypospolitej Polskiej albo byłoby z punktu widzenia jej interesów niekorzystne, także w trakcie ich opracowywania oraz niezależnie od formy i sposobu ich wyrażania, zwanych dalej „informacjami niejawnymi”, to jest zasady:

1. klasyfikowania informacji niejawnych;

2. organizowania ochrony informacji niejawnych;

3. przetwarzania informacji niejawnych;

4. postępowania sprawdzającego prowadzonego w celu ustalenia, czy osoba nim objęta daje rękojmię zachowania tajemnicy, zwanego dalej odpowiednio „postępowaniem sprawdzającym” lub „kontrolnym postępowaniem sprawdzającym”;

5. postępowania prowadzonego w celu ustalenia, czy przedsiębiorca nim objęty zapewnia warunki do ochrony informacji niejawnych, zwanego dalej „postępowaniem bezpieczeństwa przemysłowego”;

6. organizacji kontroli stanu zabezpieczenia informacji niejawnych;

7. ochrony informacji niejawnych w systemach teleinformatycznych;

8. stosowania środków bezpieczeństwa fizycznego w odniesieniu do informacji niejawnych.

ZAKRES PODMIOTOWY

Przepisy ustawy mają zastosowanie do:

1) organów władzy publicznej, w szczególności:

a) Sejmu i Senatu,

b) Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

c) organów administracji rządowej,

d) organów jednostek samorządu terytorialnego, a także innych podległych im jednostek organizacyjnych lub przez nie nadzorowanych,

e) sądów i trybunałów,

f) organów kontroli państwowej i ochrony prawa;

2) jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych;
3) Narodowego Banku Polskiego;

4) państwowych osób prawnych i innych niż wymienione w pkt 1–3 państwowych jednostek organizacyjnych;

5) jednostek organizacyjnych podległych organom władzy publicznej lub nadzorowanych przez te organy;

6) przedsiębiorców zamierzających ubiegać się albo ubiegających się o zawarcie umów związanych z dostępem do informacji niejawnych lub wykonujących takie umowy albo wykonujących na podstawie przepisów prawa zadania związane
z dostępem do informacji niejawnych.

Przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych nie naruszają przepisów innych ustaw o ochronie tajemnicy zawodowej lub innych tajemnic prawnie chronionych, z zastrzeżeniem

ZALECENIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA TELEINFORMATYCZNEGO

Wykaz zaleceń ABW obowiązujących od dnia 1 października 2023 r.

1. Zalecenia dotyczące opracowania dokumentu Procedury Bezpiecznej Eksploatacji systemu teleinformatycznego (wersja 1.0)

2. Zalecenia dotyczące ochrony elektromagnetycznej systemów teleinformatycznych (wersja 6.0)

3. Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa teleinformatycznego (wersja 2.3)

4. Zalecenia dotyczące analizy oraz zarządzania ryzykiem w systemach teleinformatycznych (wersja 2.0)

5. Zalecenia dotyczące opracowania dokumentu Szczególnych Wymagań Bezpieczeństwa dla systemu teleinformatycznego (wersja 2.1)

6. Zalecenia dotyczące ustawienia zabezpieczeń systemu LINUX dla systemów teleinformatycznych przetwarzających informacje niejawne (wersja 1.1)

7. Zalecenia dotyczące ustawienia zabezpieczeń Microsoft Windows XP SP3 dla systemów teleinformatycznych przetwarzających informacje niejawne (wersja 1.1)

8. Zalecenia dotyczące ustawienia zabezpieczeń systemu Microsoft Vista dla systemów teleinformatycznych przetwarzających informacje niejawne (wersja 1.1)

9. Zalecenia dotyczące ustawienia zabezpieczeń systemu Windows 7 dla systemów teleinformatycznych przetwarzających informacje niejawne (wersja 2.1)

10. Zalecenia Konfiguracyjne dla systemów teleinformatycznych przeznaczonych do przetwarzania informacji niejawnych na wydzielonych stanowiskach z wykorzystaniem systemu operacyjnego Microsoft Windows 10 Professional x64 wersja 1703 build 15063.674 (wersja 1.0)

11. Zalecenia konfiguracyjne dla wydzielonych stanowisk komputerowych przeznaczonych do przetwarzania informacji niejawnych z wykorzystaniem systemu operacyjnego Microsoft Windows 11 Professional x64 (Wersja 22H2, build 22621.2428)

Zalecenia ABW są przechowywane przez Pełnomocnika ds. Ochrony Informacji Niejawnych Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Szkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych

Ogólne zasady ochrony informacji niejawnych

SZKOLENIE W ZAKRESIE OCHRONY INFORMACJI NIEJAWNYCH

Szkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych przeprowadza się w celu zapoznania z:

· przepisami dotyczącymi ochrony informacji niejawnych oraz odpowiedzialności karnej, dyscyplinarnej i służbowej za ich naruszenie, w szczególności za nieuprawnione ujawnienie informacji niejawnych;

· zasadami ochrony informacji niejawnych w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy lub pełnienia służby, z uwzględnieniem zasad zarządzania ryzykiem bezpieczeństwa informacji niejawnych, w szczególności szacowania ryzyka;

· sposobami ochrony informacji niejawnych oraz postępowania w sytuacjach zagrożenia dla takich informacji lub w przypadku ich ujawnienia.

Szkolenie przeprowadzają:

· ABW lub SKW – dla pełnomocników ochrony i ich zastępców oraz osób przewidzianych na te stanowiska, przedsiębiorców wykonujących działalność jednoosobowo, a także dla kierowników przedsiębiorców, u których nie zatrudniono pełnomocników ochrony;

· ABW lub SKW, wspólnie z pełnomocnikiem ochrony – dla kierownika jednostki organizacyjnej, w której są przetwarzane informacje niejawne o klauzuli „ściśle tajne” lub „tajne”;

· organizuje pełnomocnik ochrony – dla pozostałych osób zatrudnionych, pełniących służbę lub wykonujących czynności zlecone w jednostce organizacyjnej;

· przeprowadza ABW – dla posłów i senatorów.

Szkolenie przeprowadza się nie rzadziej niż raz na 5 lat. Można odstąpić od przeprowadzenia szkolenia, jeżeli osoba podejmująca pracę lub rozpoczynająca pełnienie służby albo wykonywanie czynności zleconych przedstawi pełnomocnikowi ochrony aktualne zaświadczenie o odbyciu szkolenia.

Szkolenie, kończy się wydaniem zaświadczenia. Odbierając zaświadczenie, osoba przeszkolona składa pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami o ochronie informacji niejawnych.

Aby posiadać dostęp do informacji niejawnych o klauzuli „ZASTRZEZONE” wymagane jest pisemne upoważnienie Rektora AWF (kierownika jednostki organizacyjnej) lub ważne poświadczenie bezpieczeństwa; zaświadczenie o przeszkoleniu w zakresie ochrony informacji niejawnych.

Wzory dokumentów uczestnika szkolenia:

1. zaświadczenia osoby przeszkolonej

2. oświadczenie o zapoznaniu się z przepisami o ochronie informacji niejawnych

3. upoważnienie dostępu do informacji niejawnych o klauzuli „ZASTRZEZONE”

4. wzór poświadczenia

Aktualności

Obowiązek zgłoszenia budowli ochronnych i schronów do 31 marca 2025 r.

1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1907 ze zm.), w art. 207 ust. 3, wprowadziła dla właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców obiektu budowlanego albo jego części, które przed dniem wejścia w życie wyżej wymienionej ustawy pełniły funkcję budowli ochronnej, w szczególności stanowiły schron albo ukrycie, obowiązek zawiadomienia o tym fakcie właściwego miejscowo wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w terminie do 31 marca 2025 r.

2. Kryteria uznawania obiektów budowlanych za schron albo ukrycie określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 lutego 2025 r. (Dz.U. z 2025 r. poz. 235).

Obowiązuje ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej z dnia 5 grudnia 2024 r.

Na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności będzie przeznaczane nie mniej niż 0,3 proc. PKB rocznie - zakłada projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, którego założenia zamieszczono we wtorek w wykazie prac legislacyjnych rządu.

Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej określa, że na system ochrony ludności w Polsce składają się organy administracji publicznej i podmioty wykonujące zadania ochrony ludności, a także zasoby ochrony ludności, czyli siły i środki przeznaczone do realizacji tych zadań.

Projekt ustawy określa zadania ochrony ludności w czasie pokoju i wojny;

1) organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności;

2) zasady planowania ochrony ludności i obrony cywilnej;

3) zasady funkcjonowania systemu wykrywania zagrożeń, ostrzegania, powiadamiania i alarmowania o zagrożeniach;

4) zasady użytkowania i ewidencjonowania obiektów zbiorowej ochrony;

5) zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej;

6) określa również finansowanie ochrony ludności i obrony cywilnej.

Projekt ustawy koncentruje się na bezpieczeństwie obywateli i nie wpływa na swobody obywatelskie.

Z informacji zawartych na stronie wykazu prac legislacyjnych rządu wynika, że system ochrony ludności będzie oparty na istniejących strukturach, obejmujących w szczególności Państwową Straż Pożarną, OSP, a także struktury zarządzania kryzysowego, systemu powiadamiania ratunkowego, Państwowego Ratownictwa Medycznego, podmiotów leczniczych oraz organizacji pozarządowych.

Projekt wskazuje, że zadania ochrony ludności są wykonywane przez organy i podmioty ochrony ludności, w zależności od rodzaju i skali zagrożeń i właściwości organu lub podmiotu, na zasadach subsydiarności. Podkreślono, że podmioty ochrony ludności są obowiązane do współpracy z organami ochrony ludności stosownie do swoich możliwości, kompetencji, obszaru i zakresu działania.

Zgodnie z projektem, organami ochrony ludności są: wójt lub burmistrz, czy prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, wojewoda, ministrowie kierujący działami administracji rządowej i minister spraw wewnętrznych.

Podmiotami ochrony ludności są m. in. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, jednostki organizacyjne PSP, ochotnicze straże pożarne, służby, inspekcje i straże, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych, podmioty lecznicze, społeczne organizacje ratownicze, a także podmioty gospodarcze zapewniające podstawowe usługi społeczne.

System ochrony ludności na poziomie centralnym ma być koordynowany przez szefa MSWiA, który będzie wspierany przez Rządowy Zespół Ochrony Ludności (RZOL). Będzie to organ, który m.in. będzie doradzał rządowi w sprawach ochrony ludności i obrony cywilnej.

Wzmocniona ma zostać również rola Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, które będzie wiodące na poziomie centralnym w zakresie informowania, ostrzegania
i alarmowanie ludności przez zagrożeniami.

Jak podkreślono, zadania ochrony ludności mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, infrastruktury niezbędnej dla zaspokojenia potrzeb bytowych, dziedzictwa kulturowego i środowiska podczas różnego rodzaju zagrożeń, w tym zagrożeń naturalnych i awarii technicznych.

Dodano, że podstawowym założeniem systemu ochrony ludności jest możliwość jego działania w formule obrony cywilnej, czyli w czasie wojny. Po ogłoszeniu stanu wojennego lub w czasie wojny obrona cywilna będzie miała na celu ochronę ludności cywilnej przed zagrożeniami związanymi z działaniami zbrojnymi i ich następstwami.

"Organy ochrony ludności stają się organami obrony cywilnej, a podmioty ochrony ludności stają się podmiotami obrony cywilnej. Minister właściwy do spraw wewnętrznych staje się krajowym organem obrony cywilnej - Szefem Obrony Cywilnej" - czytamy.

Projekt przewiduje także utworzenie korpusu obrony cywilnej, którym ma zarządzać szef MSWiA. W skład korpusu mają wchodzić personel obrony cywilnej i krajowa rezerwa obrony cywilnej. Natomiast w skład personelu obrony cywilnej wejdą osoby, które otrzymały przydział mobilizacyjny obrony cywilnej, osoby powołane do służby w obronie cywilnej w drodze zaciągu ochotniczego, powołani do służby w obronie cywilnej członkowie krajowej rezerwy obrony cywilnej, osoby zaliczone do personelu obrony cywilnej decyzją szefa MSWiA.

Z kolei w skład krajowej rezerwy obrony cywilnej będą wchodzić funkcjonariusze i żołnierze Sił Zbrojnych RP, Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, SOP, PSP, Służby Więziennej, KAS, Służby Celno-Skarbowej, Straży Ochrony Kolei, ABW, Agencji Wywiadu, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i CBA - w stanie spoczynku.

Organy ochrony ludności prowadziły będą ewidencję zasobów ochrony ludności dotyczącą sił i środków służących realizacji zadań ochrony ludności. Ewidencja ta będzie zawierała m.in. szczegółowy opis sił i środków.

W urzędach obsługujących organy ochrony ludności oraz w innych urzędach administracji publicznej, radach dzielnic i sołectwach, przewidziano szkolenia kadry w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej.

Wskazano, że organy ochrony ludności mogą też prowadzić szkolenia z udziałem podmiotów ochrony ludności oraz szkolenia dla ludności, w tym zrzeszeń i przedsiębiorców. Będą one wspierane przez PSP, OSP i RCB.

W projekcie jest również mowa o edukacji na temat ochrony ludności i obrony cywilnej. Ma to być przekazywanie wiedzy o zagrożeniach mających, które mają wpływ na bezpieczeństwo, a także edukować w kwestii postępowania w sytuacjach zagrożenia. Wiedza taka ma być przekazywana w szkołach.

Projektowana regulacja zakłada, że zagrożenia dla ludności wykrywane są za pomocą systemu wykrywania zagrożeń integrującego m.in. system wykrywania skażeń Sił Zbrojnych RP – nadzorowany przez szefa MON; sieci i systemy nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych; system stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych i placówek prowadzących pomiary skażeń promieniotwórczych; system wykrywania i alarmowania o zagrożeniach uderzeniami z powietrza.

Wójt lub burmistrz, czy prezydent miasta, a także starosta, wojewoda i szef MSWiA mają być odpowiedzialne za plany ewakuacji ludności. Plany te mają zawierać m.in. liczbę osób przewidzianych do ewakuacji; wykaz dóbr kultury i dziedzictwa narodowego przewidzianych do ewakuacji; wykaz dróg i linii kolejowych, które mają zostać wykorzystane do ewakuacji; wykaz miejsc zakwaterowania; wykaz niezbędnych sił i środków transportu, które można użyć do ewakuacji.

Projekt zakłada również utworzenie systemu bezpiecznej łączności państwowej. Operatorem systemu będzie szef MSWiA, który zapewni interoperacyjność między systemami łączności administracji publicznej, służb mundurowych podległych MSWiA z systemami podległymi MON.

System ma także umożliwiać ostrzeganie, powiadamianie i alarmowanie ludności o zagrożeniach i komunikację służb państwowych i podmiotów ochrony ludności. Ma również zapewniać funkcjonowanie bezpiecznych cyfrowych kanałów łączności w sieci stacjonarnej, radiowej, komórkowej i satelitarnej.

Obiekty zbiorowej ochrony, zgodnie z propozycją, zostaną podzielone na budowle ochronne i tymczasowe miejsca doraźnego ukrycia. Do tych pierwszych zaliczane są schrony (budowle hermetyczne z urządzeniami filtrowentylacyjnymi) oraz ukrycia (o konstrukcji niehermetycznej); do drugich - obiekty budowlane przystosowane do tymczasowego ukrycia ludzi.

Na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności przeznacza się corocznie środki w wysokości nie niższej niż 0,3 proc. Produktu Krajowego Brutto.

Ustawa o ochronie ludności to jeden z najpilniejszych projektów, nad którym pracował resort spraw wewnętrznych i administracji. Projekt, ma zawierać kompleksowe rozwiązanie na wypadek różnego rodzaju kryzysów. W zespole pracującym nad przygotowaniem ustawy, obok przedstawicieli MSWiA, byli również przedstawiciele MON.

Plecak ewakuacyjny

Zaleca się przygotowanie plecaka ewakuacyjnego1. Co mamy spakować do tego plecaka?

Proponuje się, żeby były to: radio na baterie plus baterie, latarka plus baterie, najpotrzebniejsze dokumenty, zapalniczka/zapałki, maski oddechowe/ochronne, mapa z lokalnymi drogami, kompas, busola, GPS, otwieracz do puszek, posiłki na dwa dni, nóż, ołówek i notes, komplet sztućców, kurtka przeciwdeszczowa, apteczka, śpiwór, worki na śmieci, ubranie na zmianę, mydło, żel do dezynfekcji, kombinerki, łom, narzędzie wielofunkcyjne, gotówkę w niewielkich nominałach, butelkę filtrującą z nowym filtrem, gumy, sznurki, opaska zaciskowa.

Taki zestaw dobrze przygotować dla każdego z domowników. Z racji tego, że nie wiadomo, kiedy i gdzie zastanie nas atak, na stronie proponuje się przygotowanie takiego plecaka nie tylko do domu, ale i do pracy oraz samochodu. W większych rodzinach to byłoby sporo takich plecaków.

Bezpieczne miejsce

Kolejną sprawą, na którą zwraca się uwagę jest wybór miejsca ukrycia, czyli zastanowienie się nad listą budynków (praca, szkoła, dom), do których możemy w najbliższej okolicy uciec, na wypadek ataku. "Idealne miejsce na ukrycie się przed negatywnymi skutkami promieniowania to z grubymi ścianami i bez okien" — wskazano.

"Jeśli zostaniesz ostrzeżony o nadchodzącym zdarzeniu (np. komunikat służb, ALERT RCB), natychmiast wejdź do najbliższego budynku i oddal się od okien. Staraj się przebywać w środku pomieszczenia – promieniowanie słabnie wraz z rosnącą odległością od jego źródła" — czytamy.

Zasugerowano położenie się twarzą w dół, aby ochronić się przed gorącem i latającymi odłamkami i unikanie chmur kurzu

Opracowano na podstawie materiałów Rządowego Centrum Bezpieczeństwa

Poradnik "Bądź gotowy"

OBOWIAZUJACE STOPNIE ALARMOWE

Prezes Rady Ministrów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o działaniach antyterrorystycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 92) podpisał Zarządzenia:

· nr 16 z dnia 29 lutego 2024 roku w sprawie wprowadzenia drugiego stopnia alarmowego (2. stopień BRAVO) na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

· nr 17 z dnia 29 lutego 2024 roku w sprawie wprowadzenia drugiego stopnia alarmowego CRP (3. stopień BRAVO-CRP) na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

Zarządzenia obowiązują od dnia 1 marca 2024 roku, od godz. 00:00, do dnia 31 maja 2024 roku do godz. 23:59.

Podstawy prawne działalności Uczelni w zakresie zarządzania kryzysowego

Akty prawne wykonawcze - zarządzanie kryzysowe

Stopnie alarmowe

Zgodnie z ustawą o działaniach antyterrorystycznych1, w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub zagrożenia takim zdarzeniem, można wprowadzić jeden z czterech stopni alarmowych2:

· ALFA,

· BRAVO,

· CHARLIE,

· DELTA,

a w przypadku zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym, które dotyczy systemów teleinformatycznych organów administracji publicznej lub systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej albo w przypadku wystąpienia takiego zdarzenia – można wprowadzić jeden z czterech stopni alarmowych CRP (ALFA CRP, BRAWO CRP, CHARLIE CRP, DELTA CRP).

Stopnie alarmowe wprowadza, zmienia i odwołuje, w drodze zarządzenia, Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw wewnętrznych i szefa ABW, a w przypadkach niecierpiących zwłoki – minister właściwy do spraw wewnętrznych, po zasięgnięciu opinii szefa ABW, informując o tym niezwłocznie Prezesa Rady Ministrów.

Zadania organów państwa związane z wprowadzeniem stopni alarmowych CRP zostały określone w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z 25 lipca 2016 r. w sprawie zakresu przedsięwzięć wykonywanych w poszczególnych stopniach alarmowych i stopniach alarmowych CRP.

Stopnie alarmowe są przede wszystkim sygnałem dla służb i administracji publicznej do zachowania szczególnej czujności.

ALFA oznacza, że administracja publiczna jest zobowiązana m.in. do prowadzenia wzmożonej kontroli miejsc użyteczności publicznej i dużych skupisk ludzi. Wprowadzenie stopnia ALFA ma charakter ogólnego ostrzeżenia. W przypadku jego wprowadzania organy administracji publicznej oraz kierownicy służb i instytucji właściwych w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego:

· prowadzą, w ramach realizacji zadań administratorów obiektów, wzmożoną kontrolę obiektów użyteczności publicznej oraz innych obiektów, które potencjalnie mogą stać się celem zdarzenia o charakterze terrorystycznym;

· zalecają podległemu personelowi informowanie odpowiednich służb w przypadku zauważenia: nieznanych pojazdów na terenie instytucji publicznych lub innych ważnych obiektów, porzuconych paczek i bagaży lub jakichkolwiek innych oznak nietypowej działalności;

· informują podległy personel o konieczności zachowania zwiększonej czujności w stosunku do osób zachowujących się w sposób wzbudzający podejrzenia;

· zapewniają dostępność w trybie alarmowym członków personelu niezbędnych do wzmocnienia ochrony obiektów;

· prowadzą kontrolę pojazdów wjeżdżających oraz osób wchodzących na teren obiektów;

· sprawdzają, w zakresie podejrzanych zachowań osób oraz w poszukiwaniu podejrzanych przedmiotów, budynki będące w stałym użyciu;

· sprawdzają działanie środków łączności wykorzystywanych w celu zapewnienia bezpieczeństwa;

· dokonują, w ramach realizacji zadań administratorów obiektów, sprawdzenia działania instalacji alarmowych, przepustowości dróg ewakuacji oraz funkcjonowania systemów rejestracji obrazu;

· dokonują przeglądu wszystkich procedur, rozkazów oraz zadań związanych z wprowadzeniem wyższych stopni alarmowych.

BRAVO oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego stopnia alarmowego oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej nie został wprowadzony stopień ALFA. Ponadto:

· komendant główny Policji, komendant główny Straży Granicznej lub komendant główny Żandarmerii Wojskowej wprowadzają obowiązek noszenia broni długiej oraz kamizelek kuloodpornych przez umundurowanych funkcjonariuszy lub żołnierzy, którzy bezpośrednio realizują zadania związane z zabezpieczeniem miejsc i obiektów, które potencjalnie mogą stać się celem zdarzenia o charakterze terrorystycznym;

· wprowadzane są dodatkowe kontrole pojazdów, osób oraz budynków publicznych w rejonach zagrożonych;

· wzmacniana jest ochrona środków komunikacji publicznej;

· sprawdzane jest funkcjonowanie zasilania awaryjnego;

· personel jest ostrzegany o możliwych formach zdarzenia o charakterze terrorystycznym;

· należy zapewnić dostępność w trybie alarmowym personelu wyznaczonego do wdrażania procedur działania na wypadek zdarzeń o charakterze terrorystycznym;

· sprawdzana i wzmacniana jest ochrona ważnych obiektów publicznych;

· wprowadzany jest zakaz wstępu do przedszkoli, szkół i uczelni osobom postronnym;

· sprawdzane są systemy ochrony obiektów ochranianych przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne;

· wprowadzana jest kontrola wszystkich przesyłek pocztowych kierowanych do urzędu lub instytucji;

· zamykane i zabezpieczane są nieużywane regularnie budynki i pomieszczenia;

· dokonuje się przeglądu zapasów materiałowych i sprzętu, w tym dostępności środków i materiałów medycznych, z uwzględnieniem możliwości wykorzystania w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym.

CHARLIE oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego i drugiego stopnia alarmowego oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej nie został wprowadzony stopień ALFA lub BRAVO. Ponadto należy:

· wprowadzić, na polecenie ministra właściwego do spraw wewnętrznych, całodobowe dyżury we wskazanych urzędach lub jednostkach organizacyjnych organów administracji publicznej;

· wprowadzić dyżury dla osób funkcyjnych odpowiedzialnych za wprowadzanie procedur działania na wypadek zdarzeń o charakterze terrorystycznym;

· sprawdzić dostępność obiektów wyznaczonych na zastępcze miejsca czasowego pobytu na wypadek ewakuacji ludności;

· ograniczyć do minimum liczbę miejsc ogólnodostępnych w obiekcie i rejonie obiektu;

· wprowadzić, w uzasadnionych przypadkach, ścisłą kontrolę osób i pojazdów przy wejściu i wjeździe na teren obiektów;

· ograniczyć możliwość parkowania pojazdów przy obiektach chronionych;

· wydać broń i amunicję oraz środki ochrony osobistej uprawnionym osobom wyznaczonym do wykonywania zadań ochronnych;

· wprowadzić dodatkowy całodobowy nadzór nad miejscami, które tego wymagają, do tej pory nieobjętych nadzorem;

· zapewnić ochronę środków transportu służbowego poza terenem obiektu, wprowadzić kontrole pojazdu przed wejściem do niego i jego uruchomieniem.

DELTA oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia alarmowego oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej nie został wprowadzony stopień ALFA, BRAVO lub CHARLIE. Ponadto należy:

· wprowadzić, w uzasadnionych przypadkach, ograniczenia komunikacyjne w rejonach zagrożonych;

· przeprowadzić identyfikację wszystkich pojazdów znajdujących się już w rejonie obiektu oraz, w uzasadnionych przypadkach, ich relokację poza obszar obiektu;

· kontrolować wszystkie pojazdy wjeżdżające na teren obiektu i ich ładunek;

· kontrolować wszystkie wnoszone na teren obiektu przedmioty, w tym walizki, torebki, paczki;

· przeprowadzać częste kontrole na zewnątrz budynku i na parkingach;

· ograniczyć liczbę podroży służbowych osób zatrudnionych w obiekcie i wizyt osób niezatrudnionych w instytucji;

· przygotować się do zapewnienia ciągłości funkcjonowania organu w przypadku braku możliwości realizacji zadań w dotychczasowym miejscu pracy.

ALFA-CRP oznacza, że należy wykonać następujące zadania:

· wprowadzić wzmożone monitorowanie stanu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych organów administracji publicznej lub systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej w szczególności wykorzystując zalecenia szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub komórek odpowiedzialnych za system reagowania zgodnie z właściwością oraz:

· monitorować i weryfikować, czy nie doszło do naruszenia bezpieczeństwa komunikacji elektronicznej,

· sprawdzać dostępność usług elektronicznych,

· dokonywać, w razie potrzeby, zmian w dostępie do systemów;

· poinformować personel instytucji o konieczności zachowania zwiększonej czujności w stosunku do stanów odbiegających od normy, w szczególności personel odpowiedzialny za bezpieczeństwo systemów;

· sprawdzić kanały łączności z innymi, właściwymi dla rodzaju stopnia alarmowego CRP, podmiotami biorącymi udział w reagowaniu kryzysowym, dokonać weryfikacji ustanowionych punktów kontaktowych z zespołami reagowania na incydenty bezpieczeństwa teleinformatycznego właściwymi dla rodzaju działania organizacji oraz ministrem właściwym do spraw informatyzacji;

· dokonać przeglądu stosownych procedur oraz zadań związanych z wprowadzeniem stopni alarmowych CRP, w szczególności dokonać weryfikacji posiadanej kopii zapasowej systemów w stosunku do systemów teleinformatycznych wchodzących w skład infrastruktury krytycznej oraz systemów kluczowych dla funkcjonowania organizacji oraz weryfikacji czasu wymaganego na przywrócenie poprawności funkcjonowania systemu;

· sprawdzić aktualny stan bezpieczeństwa systemów i ocenić wpływ zagrożenia na bezpieczeństwo teleinformatyczne na podstawie bieżących informacji i prognoz wydarzeń;

· informować na bieżąco o efektach przeprowadzanych działań zespoły reagowania na incydenty bezpieczeństwa teleinformatycznego właściwe dla rodzaju działania organizacji oraz współdziałające centra zarządzania kryzysowego, a także ministra właściwego do spraw informatyzacji.

BRAVO-CRP oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego stopnia alarmowego CRP oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej był wprowadzony stopień ALFA-CRP. Ponadto należy:

· zapewnić dostępność w trybie alarmowym personelu odpowiedzialnego za bezpieczeństwo systemów;

· wprowadzić całodobowe dyżury administratorów systemów kluczowych dla funkcjonowania organizacji oraz personelu uprawnionego do podejmowania decyzji w sprawach bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych.

CHARLIE-CRP oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego i drugiego stopnia alarmowego CRP oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej był wprowadzony stopień ALFA-CRP lub BRAVO-CRP. Ponadto należy:

· wprowadzić całodobowe dyżury administratorów systemów kluczowych dla funkcjonowania organizacji oraz personelu uprawnionego do podejmowania decyzji w sprawach bezpieczeństwa systemów;

· dokonać przeglądu dostępnych zasobów zapasowych pod względem możliwości ich wykorzystania w przypadku zaistnienia ataku;

· przygotować się do uruchomienia planów umożliwiających zachowanie ciągłości działania po wystąpieniu potencjalnego ataku, w tym:

· dokonać przeglądu i ewentualnego audytu planów awaryjnych oraz systemów,

· przygotować się do ograniczenia operacji na serwerach, w celu możliwości ich szybkiego i bezawaryjne go zamknięcia.

DELTA-CRP oznacza, że należy wykonać zadania wymienione dla pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia alarmowego CRP oraz kontynuować lub sprawdzić wykonanie tych zadań, jeżeli wcześniej był wprowadzony stopień ALFA-CRP, BRAVO-CRP lub CHARLIE-CRP. Ponadto należy:

· uruchomić plany awaryjne lub plany ciągłości działania organizacji w sytuacjach awarii lub utraty ciągłości działania;

· stosownie do sytuacji przystąpić do realizacji procedur przywracania ciągłości działania.

Sygnały alarmowe

Komunikaty ostrzegawcze

Komunikaty ostrzegawcze

Instrukcje, procedury i zasady postępowania

1. W przypadku jakichkolwiek podejrzeń powiadomić osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w uczelni:

* telefonicznie na numer alarmowy - wew. 666

* alarmową pocztą elektroniczną - 112@awf.edu.pl

oraz:

* nie rozpowszechniać informacji o podejrzeniu, aby nie spowodować paniki,

* nie próbować obezwładniać podejrzanych osób (należy je dyskretnie obserwować i starać się zapamiętać jak najwięcej szczegółów dotyczących ich wyglądu i zachowania).

.

2. W przypadku uzyskania informacji o zagrożeniu incydentem bombowym:

1) poinformować osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w uczelni:

* telefonicznie na numer alarmowy - wew. 666

* alarmową pocztą elektroniczną - 112@awf.edu.pl

2) zachować spokój,

3) jak najszybciej oddalić się z miejsca zagrożonego wybuchem, informując o zagrożeniu jak największe grono osób, będących w strefie zagrożonej,

4) do czasu przybycia policji należy w miarę istniejących możliwości zabezpieczyć zagrożone miejsce, zachowując elementarne środki bezpieczeństwa,

5) po ogłoszeniu alarmu i zarządzeniu ewakuacji, niezwłocznie udać się o wyjścia, zgodnie ze wskazówkami administratora budynku lub służb ratowniczych.

Czynności po wybuchu bomby:

1) pamiętać o bezpieczeństwie własnym i swoich współpracowników,

2) rozpocząć akcję polegającą na ewakuacji i udzielaniu pomocy osobom rannym i będącym w szoku,

3) nie dotykać i nie przemieszczać przedmiotów, które wzbudziły twój niepokój,

4) po przybyciu służb ratowniczych stosować się do ich zaleceń.

3. W przypadku otrzymania podejrzanej przesyłki należy zwrócić uwagę na:

1) zbyt duży ciężar jak na swój rozmiar,

2) fakt skierowania przesyłki bezpośrednio do adresata, np. z dopiskiem „do rąk własnych”,

3) nieznanego nadawcę,

4) mocne opakowanie,

5) słyszalny metaliczny dźwięk podczas poruszania przesyłką,

6) zapach migdałów, marcepana, chemikaliów,

7) małe otwory (nakłucia) w kopercie lub opakowaniu,

8) wystające odcinki drutów lub klamerek.

9) Powiadom o fakcie otrzymania podejrzanej przesyłki osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w uczelni:

* telefonicznie na numer alarmowy - wew. 666

* alarmową pocztą elektroniczną - 112@awf.edu.pl

Podejrzaną przesyłkę należy położyć na gładkiej powierzchni i oddalić się na odległość minimum 10 metrów, a w przypadku pomieszczenia po prostu je opuścić. Przesyłki nie wolno otwierać, ściskać ani deformować.

4. W przypadku stania się zakładnikiem terrorystów:

1) jeżeli usłyszałeś strzały w miejscu gdzie się znajdujesz, nie uciekaj, przyjmuj, jeżeli to możliwe pozycję leżącą za najbliższą osłoną,

2) staraj się unikać dłuższego kontaktu wzrokowego z terrorystą, to wzbudza agresję,

3) nie odwracaj się tyłem do terrorysty,

4) wykonuj polecenia terrorystów, nie dyskutuj z nimi, odpowiadaj po dłuższym namyśle,

5) nie stawiaj oporu,

6) pytaj zawsze o pozwolenie np. pójścia do toalety, wstania,

7) na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste,

8) staraj się zapamiętać jak najwięcej szczegółów dotyczących porywaczy i otoczenia,

9) słuchaj poleceń i instrukcji grupy antyterrorystycznej, poddaj się jej działaniom, nawet, jeżeli będą gwałtowne.

5. W przypadku zagrożenia biologicznego, chemicznego i radiologicznego:

1) jeżeli jesteś w budynku, a zagrożenie jest na zewnątrz:

- powiadom o fakcie zagrożenia osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w uczelni:

* telefonicznie na numer alarmowy - wew. 666

* alarmową pocztą elektroniczną - 112@awf.edu.pl

- pozostań w nim,

- wpuść do niego zagrożonych przechodniów,

- zamknij i uszczelnij drzwi i okna np. mokrymi tkaninami,

- wyłącz klimatyzację, wentylatory, nawiewy,

- włącz radio lub telewizor (najlepiej stację lokalną).

2) jeżeli otrzymałeś podejrzaną przesyłkę:

- powiadom o fakcie otrzymania podejrzanej przesyłki osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w uczelni:

* telefonicznie na numer alarmowy - wew. 666

* alarmową pocztą elektroniczną - 112@awf.edu.pl

- jeżeli przesyłka wydaje Ci się podejrzana - nie otwieraj jej,

- umieść ją w grubym plastikowym worku i szczelnie ją zamknij - zaklej taśmą, zawiąż,

- worek ten umieść w drugim grubym worku, ten również szczelnie zamknij,

- pakunku nie przenoś, pozostaw na miejscu,

- dokładnie umyj ręce,

Jeżeli otworzyłeś paczkę, a jej zawartość jest podejrzana, np. zawiera proszek:

- nie naruszaj jej zawartości: nie rozsypuj, nie dotykaj, nie wąchaj, staraj się nie powodować wzmożonego ruchu powietrza w pomieszczeniu,

- postępuj jak powyżej.

3) jeżeli doszło do skażenia pomieszczenia np. aerozolami:

- powiadom o fakcie zagrożenia osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w uczelni:

* telefonicznie na numer alarmowy - wew. 666

* alarmową pocztą elektroniczną - 112@awf.edu.pl

- wyłącz klimatyzację i wentylatory, nawiewy w pomieszczeniach,

- opuść pomieszczenie zamykając je,

- nie jedz, nie pij, nie pal papierosów.

4) jeśli jesteś poza budynkiem:

- chroń drogi oddechowe (zasłoń usta i nos chusteczką),

- w przypadku kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, zostaw odzież wierzchnią i obuwie przed budynkiem,

- będąc w budynku umyj twarz, włosy i ręce, a najlepiej bardzo dokładnie umyj się pod prysznicem.