Dostęp Open Access
- Wymagania MEiN
Dodatkowe informacje na temat Open Access
open-access- release-time | BEFORE_PUBLICATION - przed opublikowaniem – publikacja została udostępniona Open Access przed wydrukowaniem. Należy podać obie daty: udostępnienia publikacji w Open Access i opublikowania jej w druku oraz liczbę miesięcy. | |
open-access- release-time | AT_PUBLICATION - w momencie opublikowania – publikacja pojawia się w tym samym terminie w druku i w Internecie w Open Access. Należy podać datę opublikowania. | |
open-access- release-time | AFTER_PUBLICATION - po opublikowaniu – publikacja została opublikowana w druku a po jakimś czasie ukazuje się w Internecie w dostępie Open Access. Należy podać obie daty i liczbę miesięcy od opublikowania do momentu udostępnienia Open Access. | |
open-acceess-mode | OPEN_JOURNAL | Otwarte czasopismo |
open-acceess-mode | OPEN_REPOSITORY | Otwarte repositorium |
open-acceess-mode | OTHER | Inne |
open-acceess-mode | PUBLISHER_WEBSITE | Witryna wydawcy |
open-acceess-mode | OPEN_REPOSITORY | Otwarte repositorium |
open-acceess-mode | OTHER | Inne |
DEFINICJE
Open Access - darmowy, wolny, powszechny, trwały i natychmiastowy dostęp dla każdego do cyfrowych form zapisu danych i treści naukowych oraz edukacyjnych.
Wg Index Copernicus
Otwarty dostęp gratis to darmowy i otwarty dostęp, czyli rozpowszechnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym oraz możliwość nieodpłatnego i nieograniczonego technicznie korzystania z niego zgodnie z właściwymi przepisami.
Otwarty dostęp libre to wolny i otwarty dostęp, czyli rozpowszechnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym wraz z udzieleniem każdemu licencji na nieograniczone, nieodpłatne i niewyłączne korzystanie z niego oraz z jego ewentualnych opracowań; licencja może zawierać postanowienia nakładające na korzystającego zobowiązania nienaruszające istoty uprawnienia do nieograniczonego, nieodpłatnego i niewyłącznego korzystania, takie jak obowiązek przekazania odbiorcy informacji o twórcy, producencie lub wydawcy, przedmiocie licencji lub jego opracowania na takiej samej licencji.
Otwarte czasopismo to takie, do którego treści czytelnicy mają otwarty dostęp (open access). Dodatkowo periodyk musi spełniać następujące warunki:
- musi posiadać wersję elektroniczną (równolegle może oczywiście mieć wersję drukowaną – wówczas mówimy o czasopismach hybrydowych);
- wersja elektroniczna musi być dostępna bezpłatnie oraz bez konieczności rejestrowania się w serwisie czasopisma (rejestracja może dawać jednakże dodatkowe opcje, np.
zaznaczenie tekstu do późniejszej lektury);
- wydawca umożliwia darmową redystrybucję, import i eksport danych.
wgporadnika aut. Emanuela Kulczyckiego: Otwarte Czasopisma
Otwarte Repozytorium - (ang. open repository, open archive) jest to narzędzie służące zarządzaniu i długoterminowemu przechowywaniu dokumentów cyfrowych. Repozytoria wspierają rozwój badań naukowych, procesy uczenia się oraz prace administracyjne. Stosują one otwarte standardy tak, aby ich zasób był w pełni dostępny. Standardy te pozwalają na stosowanie mechanizmów, które umożliwiają importowanie, eksportowanie, przechowywanie i wyszukiwanie cyfrowych dokumentów w repozytorium. Zawartość otwartego archiwum może być bardzo różna i różnym może służyć celom oraz użytkownikom. Na ogół są to artykuły z czasopism, prace doktorskie, materiały dydaktyczne, surowe dane eksperymentalne oraz sprawozdania i raporty.
wg Open Access – Otwarta Nauka
Cztery podstawowe warunki licencji CC to:
- Uznanie autorstwa. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru.
- Użycie niekomercyjne. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych.
- Na tych samych warunkach. Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.
- Bez utworów zależnych. Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone.
Rodzaje licencji CC:
- CC-BY Uznanie autorstwa 3.0 Polska – Licencja ta pozwala na kopiowanie, zmienianie, rozprowadzanie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie pod warunkiem oznaczenia autorstwa. Jest to licencja gwarantująca najszersze swobody licencjobiorcy.
- CC-BY-SA Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska – Licencja ta pozwala na kopiowanie, zmienianie, rozprowadzanie, przedstawianie i wykonywanie utworu tak długo, jak tylko na utwory zależne będzie udzielana taka sama licencja. Jest to licencja używana przez Wikipedię i jej siostrzane projekty.
- CC-BY-NC Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 3.0 Polska – Licencja ta pozwala na kopiowanie, zmienianie, remiksowanie, rozprowadzanie, przedstawienie i wykonywanie utworu jedynie w celach niekomercyjnych. Warunek ten nie obejmuje jednak utworów zależnych (mogą zostać objęte inną licencją).
- CC-BY-ND Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 3.0 Polska – Ta licencja zezwala na rozpowszechnianie, przedstawianie i wykonywanie utworu zarówno w celach komercyjnych i niekomercyjnych, pod warunkiem zachowania go w oryginalnej postaci (nie tworzenia utworów zależnych).
